Nội Dung
Trong lĩnh vực logistics và giao nhận hàng hóa quốc tế, hai khái niệm “chuyển phát nhanh” và “vận tải hàng không” thường được nhắc đến như những phương thức vận chuyển phổ biến nhất hiện nay. Tuy nhiên, không ít người còn nhầm lẫn giữa hai khái niệm này do cả hai đều sử dụng máy bay để vận chuyển hàng hóa. Vậy thực sự chúng khác nhau như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết qua bài viết dưới đây.
1. Định nghĩa và mục đích sử dụng

Chuyển phát nhanh (Express Delivery)
Chuyển phát nhanh là dịch vụ vận chuyển hàng hóa trong thời gian ngắn nhất, đảm bảo tốc độ giao hàng tối ưu từ người gửi đến người nhận. Dịch vụ này thường được cung cấp bởi các công ty logistics quốc tế như DHL, FedEx, UPS, Aramex hoặc các hãng nội địa như Viettel Post, Giao Hàng Nhanh (GHN).
Chuyển phát nhanh thích hợp cho các loại hàng hóa có giá trị cao, tài liệu quan trọng, hàng mẫu hoặc những lô hàng cần giao gấp cho khách hàng, đối tác.
Vận tải hàng không (Air Freight)
Vận tải hàng không là hình thức vận chuyển hàng hóa bằng máy bay theo các chuyến bay thương mại hoặc chuyên dụng. Dịch vụ này thường được các công ty logistics sử dụng để vận chuyển hàng hóa số lượng lớn, trọng lượng nặng hoặc các mặt hàng phục vụ cho nhu cầu sản xuất, phân phối xuyên biên giới.
Khác với chuyển phát nhanh, vận tải hàng không chủ yếu dành cho các doanh nghiệp có nhu cầu vận chuyển hàng theo lô hoặc container, thay vì các kiện hàng nhỏ lẻ.
2. Tốc độ vận chuyển

Tốc độ chính là yếu tố khác biệt rõ rệt giữa hai loại hình này.
- Chuyển phát nhanh: Ưu tiên tốc độ giao hàng nhanh nhất có thể, thường cam kết thời gian giao hàng từ 24 đến 72 giờ tùy theo khoảng cách và địa điểm nhận hàng. Một số dịch vụ cao cấp còn cung cấp tùy chọn giao hàng trong ngày hoặc sáng – chiều trong nội địa.
- Vận tải hàng không: Thời gian vận chuyển thường lâu hơn, dao động từ 3 đến 7 ngày làm việc (hoặc hơn) do quy trình vận tải hàng không phải trải qua nhiều khâu như gom hàng, làm thủ tục hải quan, bốc xếp hàng hóa tại các sân bay trung chuyển,…
3. Quy trình vận hành
- Chuyển phát nhanh: Dịch vụ chuyển phát nhanh có quy trình vận hành trọn gói từ lấy hàng tại địa chỉ của người gửi, vận chuyển, khai báo hải quan, cho đến giao hàng tận tay người nhận. Mọi công đoạn đều do công ty chuyển phát thực hiện và kiểm soát chặt chẽ.
- Vận tải hàng không: Đây là dịch vụ vận chuyển thuần túy, nghĩa là các doanh nghiệp hoặc cá nhân cần tự chuẩn bị hàng hóa và vận chuyển đến kho hoặc sân bay chỉ định để làm thủ tục xuất hàng. Khi hàng đến sân bay đích, khách hàng cũng sẽ tự tổ chức lấy hàng tại sân bay hoặc kho của đơn vị vận chuyển.
4. Đặc điểm về hàng hóa

- Chuyển phát nhanh: Phù hợp với hàng hóa nhỏ gọn, trọng lượng nhẹ đến trung bình (thường dưới 100kg mỗi kiện) như hồ sơ, tài liệu, hàng mẫu, quà tặng, hàng tiêu dùng nhanh,…
- Vận tải hàng không: Phù hợp với hàng hóa cồng kềnh, trọng lượng lớn (có thể lên đến hàng trăm hoặc hàng nghìn kg) như linh kiện điện tử, máy móc, thiết bị công nghiệp, hàng hóa phục vụ sản xuất kinh doanh với số lượng lớn.
5. Giá cước dịch vụ
- Chuyển phát nhanh: Có chi phí cao hơn do tính chất dịch vụ “door to door” (giao hàng tận nơi) và cam kết về tốc độ nhanh chóng. Giá cước tính theo trọng lượng hoặc thể tích, và thường có mức giá tối thiểu cho từng đơn hàng.
- Vận tải hàng không: Chi phí thường thấp hơn so với chuyển phát nhanh khi vận chuyển số lượng lớn hoặc hàng hóa có kích thước lớn. Tuy nhiên, người gửi có thể phát sinh thêm chi phí cho khâu vận chuyển nội địa từ sân bay đến nơi nhận.
6. Dịch vụ đi kèm
- Chuyển phát nhanh: Bao gồm nhiều dịch vụ gia tăng như bảo hiểm hàng hóa, theo dõi lộ trình trực tuyến, hỗ trợ thủ tục hải quan, giao hàng ngoài giờ hành chính, giao hàng có ký nhận,…
- Vận tải hàng không: Tập trung vào việc vận chuyển hàng hóa từ sân bay đi đến sân bay đến (airport to airport). Các dịch vụ đi kèm như gom hàng, khai báo hải quan hay vận chuyển nội địa là các dịch vụ bổ sung mà khách hàng có thể thuê riêng hoặc tự thực hiện.
7. Khi nào nên chọn chuyển phát nhanh và vận tải hàng không?

- Chuyển phát nhanh: Khi cần giao hàng nhanh, gọn, đặc biệt cho các đơn hàng giá trị cao, cần giao tận nơi và có cam kết chính xác về thời gian giao hàng.
- Vận tải hàng không: Khi bạn cần vận chuyển khối lượng hàng lớn, không gấp về mặt thời gian hoặc khi muốn tối ưu chi phí cho các lô hàng lớn, phù hợp cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu hoặc nhà máy sản xuất.
Kết luận
Mặc dù đều là hình thức vận chuyển bằng máy bay, chuyển phát nhanh và vận tải hàng không có những khác biệt rõ rệt về quy trình, tốc độ, chi phí và đối tượng sử dụng. Việc hiểu rõ sự khác biệt này sẽ giúp bạn hoặc doanh nghiệp của mình lựa chọn phương án phù hợp nhất với từng nhu cầu vận chuyển cụ thể, từ đó tối ưu hiệu quả vận hành và tiết kiệm chi phí.
Tham khảo thêm các bài viết liên quan:
- Sự khác biệt giữa chuyển phát nhanh quốc tế và vận tải hàng không – Aramex.vn
- Lợi ích của vận tải hàng không trong xuất nhập khẩu – Indochina Post